فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: خزندگان
راسته:لاکپشت
تیره:لاک پشت زمینی
سرده:Geochelone(لاک پشت ستارهدار)
نام علمی: Aldabrachelys gigantean
نام عمومی:لاک پشت غول پیکر آلدابرا
دیگر نامها: لاک پشت غول پیکر
گروه: خزنده
تعداد گونه: 1
مکان: جزیره آلدابرا(متشکل از 4 جزیرهی مرجانی واقع در اقیانوس هند)
زیستگاه: علفزارها و باتلاقها
رنگ: مشکی، قهوهای، برنزه
نوع پوست: پولک
اندازه: 90 تا 120 سانتی متر(3 تا 4فوت)
وزن: 150 تا 250 کیلوگرم(330 تا 550 پوند)
حداکثر سرعت: 0.5 کیلومتر بر ساعت(0.3 مایل بر ساعت)
رژیم: گیاهخوار
غذا: علفها، برگها، گلها
شکارچیان: خرچنگ غول پیکر، انسان، گربهها
شیوه زندگی: روز زی
رفتار گروهی: گلهای
طول عمر: 80 تا 255 سال
سن بلوغ جنسی: 20 تا 30 سالگی
مدت زمان خوابیدن روی تخم: 8 ماه
تعداد تخمها در یک دوره تخم گذاری:15
نام بچه لاک پشت:Hatchling
سن مستقل شدن بچه لاک پشت:3 تا 6 ماهگی
وضعیت بقا: آسیب پذیر
اندازهی تقریبی جمعیت: 200000
بزرگترین خطر: از بین رفتن زیستگاه
ویژگی منحصر به فرد: لاک بزرگ و گنبدی شکل
حقیقت جالب: دیده شده که این لاک پشت تا 255 سال هم عمر کرده است!
لاک پشت آلدابرا
آلدابرا یک گونه بومی بزرگ از لاک پشتهاست که در جزایر آلدابرا واقع در اقیانوس هند زندگی میکند. این لاک پشت یکی از بزرگترین گونههای لاک پشت در جهان است و همچنین یکی از حیوانات کره زمین با بیشترین طول عمر محسوب میشود، به طوری که یکی از آنها تا 255 سال عمر کرده است.
لاک پشت غول پیکر آلدابرا، تنها گونهی زنده از لاک پشتهای غول پیکر اقیانوس هند است. بقیهی گونهها با مهاجرت انسانها به آنجا منقرض شدند. یکی از این گونهها، لاک پشت غول پیکر سیشل است که به نظر میرسد در حیات وحش منقرض شده باشد. لاک پشت آلدابرا و سیشل از لحاظ ظاهر و رفتار بسیار شبیه میباشند که برخی بر این باورند هردو از یک گونه هستند.
آناتومی و شکل ظاهری
آلدابرا لاک گنبدی شکل بسیار بزرگی دارد که همانند یک زره از تن نرم و آسیب پذیرش که در زیر آن است حفاظت میکند. این لاک پشت همچنین گردن بسیار بلندی دارد که از آن برای کندن شاخههای بالاتر درختان استفاده میکند.
طول آلدابرای نر به طور متوسط به 1.1متر میرسد. لاک پشت ماده کمی کوچکتر بوده و 0.9 متر طول دارد. گزارش شده که لاک پشت نر نزدیک به 100 کیلوگرم سنگینتر ازنوع ماده است که البته این عدد شاید کمی اغراق باشد. این حیوان به آهستگی حرکت میکند و پاهای کوتاه و کلفتی دارد که کف آن صاف است و به او در راه رفتن بر روی ماسهها کمک میکند.
پراکنش و زیستگاه
این لاک پشت معمولاً در علفزارها و زمینهای باتلاقی جزایر آلدابرا اتال(Aldabra atoll) یافت میشوند. این جزایر مرجانی دربرگیرندهی مردابها، به طور پراکنده یا متراکم هستند که قسمتی از جزایر زنجیرهای سیشل را در اقیانوس هند دربرمیگیرند.
در گذشته گونههای زیادی از لاک پشتهای غول پیکر در این جزایر زندگی میکردند که بسیاری از آنها در دهههای 1700 و 1800 شکار شدند و رو به انقراض رفتند.
اگرچه آلدابرای غول پیکر معمولاً در مناطق با پوشش گیاهی متراکم و کم ارتفاع یافت میشود ولی به هنگام کمبود غذا در مناطق صخرهای پراکنده نیز دیده میشوند. از دیگر جاهایی که میشود او را یافت زیر سایه یا آبهای بسیار کم عمق برای پایین آوردن دمای بدن است.
رفتار و شیوهی زندگی
آلدابراها، هم به صورت انفرادی و هم گلهای یافت میشوند و معمولاً تمایل دارند در علفزارهای وسیع دورهم جمع شوند. بیشترین میزان فعالیت آنها به هنگام صبح است که بیشترین زمان را صرف پیدا کردن غذا میکنند، قبل از اینکه دما افزایش یابد. آنها همچنین تونلهایی در زیر زمین حفر میکنند که بتوانند در خنکی زمینهای باتلاقی به هنگام تابش شدید آفتاب استراحت کنند.
آلدابراها با وجود اینکه حیواناتی آرام و محتاط هستند ولی وجود انسانها چندان اهمیتی برای آنان ندارد واین میتواند یکی از دلایلی باشد که به راحتی توسط مهاجران به آن جزایر شکار میشدند چون هیچ ترسی از آنها نداشتند.
تولید مثل و چرخهی زندگی
آلدابرای ماده بین ماههای فوریه و می نزدیک به 25 تخم لاستیکی شکل میگذارد. تخمها در لانهای کم عمق و خشک و بر روی زمین گذاشته میشوند که به راحتی میتواند توسط شکارچیانی که در مقدمه ذکر شدند شکار شوند. مشاهدات نشان داده که آلدابرای ماده بیش از یک بار در سال تخمگذاری میکند و معمولاً بعد از 8 ماه مراقبت از تخمها، بچه لاک پشتها متولد میشوند.
بچه لاک پشتها عموماً در طی دو هفتهی آغاز فصل بارانی سر از تخم بیرون میآورند. رشد این خزندگان بسیار کند است و حدوداً 20 تا 30 سال طول میکشد تا به سن بلوغ جنسی برسند. بعضی از آنها تا 250 سال هم عمر کردهاند ولی اکثرشان بین 80 تا 120 سال عمر میکنند.
رژیم غذایی
آلدابرای غول پیکر یک جانور علفخوار است که بیشتر زمانش را صرف پیدا کردن غذا در محیط اطراف که پوشش گیاهی خوبی دارد میکند. این لاک پشت معمولاً در مکانهایی معروف به Tortoise Turf یافت میشوند که دربرگیرندهی 20 گونهی مختلف از چمن و گیاه است. آلدابرا همچنین از برگها، میوهها و توت نیز تغذیه میکند و قادر است با استفاده از پاهای عقبیاش به قسمتهای بالاتر گیاهان دست یابد.
یکی از بزرگترین آسیبهایی که با آوردن حیوانات اهلی به این جزایر به آلدابراها وارد شد رقابت بر سر غذا بود که قبل از آن وجود نداشت. به طور مثال بزها که در چریدن بسیار سریع هستند و پوشش گیاهی مناطق زیادی از زیستگاه بومی این لاک پشتها را خوردند.
شکارچیان و خطرات
آلدابرای غول پیکر به دلیل جثهی بزرگش، شکارچی پستاندار طبیعی در حیات وحش ندارد. تنها لاک پشتهای جوانتر که جثهی کوچکتری دارند ممکن است توسط خرچنگهای بزرگ که در حفرههای زیرزمین زندگی میکنند شکار شوند.
گرچه با آمدن مهاجران به آنجا و آوردن حیوانات اهلیشان مثل سگ و بز، شکارچیان لاک پشتها نیز پدیدار شدند به طوری که سگها به خود لاک پشتها حمله میکردند و بزها غذای آنها را میخوردند.
امروزه لاک پشت غول پیکر آلدابرا در معرض بیشترین خطر از دست دادن زیستگاه به علت افزایش جمعیت مهاجران و همچنین تغییرات اقلیمی که خطری بزرگتر در آینده محسوب میشود است.
ویژگیهای جالب توجه
این لاک پشت تا به حال چهار نام علمی داشته که دلیل آن بحث بر سر شباهت آن به دیگر گونههای بزرگ اقیانوس هند، از جمله گونهی منقرض شدهی سیشل است. با وجود آنکه تعداد آنها به دلیل شکار شدن و از بین رفتن زیستگاه در حال کاهش است، یکی از بزرگترین تهدیدات، بالا آمدن سطح آب دریا به دلیل تغییرات اقلیمی است. این جزایر تنها چند متر بالاتر از سطح آب دریا هستند و بالا امدن سطح آب خطر بزرگی برای بقای آنها محسوب میشود.
رابطهی لاک پشت آلباترا با انسان
قبل از دههی 1700 این لاک پشت هیچ شکارچی جدی یا رقیب غذایی نداشت و انواع گونههای آن در سلامت کامل زندگی میکردند. ولی هنگامی که انسانها پا به این جزایر گذاشتند هم لاک پشتها و هم تخمهایشان را مورد حمله قرار دادند و تقریباً تمامی جمعیت آنها را در کمتر از 100 سال از بین بردند.
علاوه بر انسانها، حیوانات اهلی همراهشان نیزبه لاک پشتها و لانههایشان که روی زمین بود حمله کردند. آنها در حال حاضر بیشتر زیستگاهشان را به دلیل گسترش سکونت انسانها در آن منطقه از دست دادهاند.
وضعیت بقا
امروزه این لاک پشت در لیست حیوانات در معرض انقراض قرار دارد. گرچه امروزه این جزایر جزو میراث جهانی شدهاند و از آسیب انسانها در امانند به طوری که زیستگاه 152000 لاک پشت غول پیکر آلدابرا هستند. این جمعیت، بزرگترین جمعیت حیوانات در جهان به حساب میآید.
جمعیت دیگری ازین لاک پشت در جزیره زنگبار زندگی میکنند و بخشی دیگر در پارکهای حفاظتی واقع در جمهوری موریس و رودریگزنگهداری میشوند. برنامههای پرورش و تولید مثل لاک پشتهای در اسارت این مناطق در جهت احیای جمعیت آنها تا به امروز بسیار موفق بوده است.